Grip op je leven

Heb jij grip op je leven of word je geleefd? Misschien heb je daar nog nooit bij stil gestaan. Je leeft toch immers altijd je eigen leven, wie anders? Toch is het leven net een apenkooi. Hij staat boordenvol ‘speeltjes’ die je er doorgaans niet zelf hebt ingezet. In deze blog besteed ik aandacht aan onze ‘volle’ maatschappij, de gevolgen daarvan en hoe te ‘ontprikkelen’ zodat je meer overeenkomstig je eigen behoeftes kunt leven.

Even een disclaimer: deze blog kan met tijden prikkelend en stellig, oftewel wat provocatief zijn.

De voor- en nadelen van structuur

Ken je dat? Je dag is voorbij en je bent niet toegekomen aan iets bewust voor jezelf doen? Het woord ‘bewust’ staat in deze zin en eigenlijk in deze gehele blog centraal. Ik had mijn blog misschien beter Bewuster leven kunnen noemen, maar de titel Grip op je leven, klonk in mijn hoofd lekkerder 😉

Wanneer onze dagen gevuld zijn met zaken met een vaste structuur dan ontzorgt dat enerzijds. Je hoeft niet, of in elk geval minder, na te denken over allerhande keuzes. Je bewustzijn dut daardoor wat in, je kunt immers teren op routine. Ik noem dit de energie besparende modus. Eigenlijk leef je dan je leven als een hamster in een rad: je komt vooruit en tegelijkertijd nergens.

Je dagen rijgen zich aan elkaar, de tijd vliegt, terwijl je je soms moeilijk kunt herinneren wat je de afgelopen week, vorig jaar, of vijf jaar geleden hebt gedaan. Zonder afwisseling, zonder uitdaging, zonder bewust leven, leven we als robots.

Dus doe elke dag eens iets nieuws! Dat hoeft niets groots te zijn. Kook een nieuw gerecht. Proef iets wat je niet kent. Neem een andere route naar je werk. Vervang je favoriete serie op Netflix door een documentaire. Lees een gedicht. Stap uit het rad en zet je bewustzijn weer aan.

Social media

Uiteraard mag dit niet in deze blog ontbreken. Veel mensen spenderen elke vrije minuut in hun leven op hun telefoon. Wat ze daar te zien krijgen op de diverse social media platforms, komt doorgaans niet voort uit een bewuste keuze of behoefte. We kijken naar wat de pot ons schaft als het ware en hoe bewust kijk je eigenlijk? Kun je dat op het eind van de dag nog terughalen? Hoeveel van wat je zag raakte je werkelijk en droeg bij aan de waarde van jouw leven?

Vraag jezelf eens af wat je gedurende al die tijd die je aan social media spendeerde had willen doen? Lees eventueel ook eens mijn blog Jouw telefoon de baas voor nog meer prikkelende inzichten en tips.

Moeten versus willen

We moeten zoveel. We moeten werken, de belasting aangeven, gezond leven, er goed uitzien, een sociaal leven leiden, onze kinderen opvoeden, onze ouders bezoeken, het huis poetsen en nog veel meer. We worden geleefd door wat we ‘moeten’. Onze opvoeding heeft als het ware een soort van inprent achtergelaten: een vrij dwingende handleiding van hoe we behoren te leven. Op zich niets mis mee, als het een niet dwingende richtlijn zou zijn. Een beetje hulp bij hoe te leven is handig. Helaas is het voor velen van ons geen richtlijn. Onze normen en waarden zijn namelijk dwingend. Zo dwingend dat we een knagend schuldgevoel krijgen als we er vanaf wijken.

Aangezien we onze normen en waarden niet zelf hebben ingevuld, maar we ze erven van eerdere generaties en ze deels opgelegd worden door de maatschappij waarin we leven, loont het om ze eens bewust onder ogen te zien.

Schrijf jouw normen en waarden eens op. Waarschijnlijk ziet dat er uit als een ‘moet’, ‘behoor’ en ‘mag niet’ lijstje. Wees alert op gedachten die beginnen met ‘Ik moet’ en vervang ze eens door ‘Ik wil’. Wat heeft dat voor een effect? Zou je op basis van ‘’willen’ andere keuzes maken?

De maatschappij en jij

Wij mensen zijn groepsdieren en leven in hele grote groepen dicht op elkaar. Logisch dat er dan regels nodig zijn, zodat we niet te veel botsen. Regels maken het leven bovendien overzichtelijk en eenvoudiger, want je hoeft minder na te denken (die kwam al eens eerder voorbij hè).

De term maatschappij beschouw ik voor het gemak als een vergaarbak van invloeden. Zo kennen we wetgeving die op hele directe wijze ons leven stuurt. Daarnaast is er onderwijs, de media, zoals kranten en televisie, boeken, theater en films, die ons leven, middels ons denken, sterk beïnvloeden. En dan hebben we nog onze directe sociale omgeving (partner, kinderen, vrienden, familie) die invloed op ons uitoefenen. Alles wat we doen, komt voor een groot deel voort uit wat we denken en ons denken haalt die informatie weer uit onze innerlijke bibliotheek. Deze bibliotheek bestaat uit dat wat we geleerd hebben door ervaringen en door wat ons is aangereikt.

Bewuste regels

In onze maatschappij zijn bewuste en minder bewuste regels te vinden. De bewuste regels zijn door overheden en autoriteiten in het leven geroepen om de maatschappij zo optimaal mogelijk te laten draaien. Hoewel ook daar wat op aan te merken is en niet iedereen het ermee eens is dat zij het beste met ons voor hebben. En wat het beste voor een groep is, hoeft niet het beste voor een individu te zijn.

Je stopt voor een rood licht. Je moet om acht uur op je werk zijn. Je steekt over op een zebrapad en fietst op het fietspad (niet op de stoep). Je behoort je te kunnen identificeren. Je behoort belasting te betalen. Je behoort je kinderen naar school te laten gaan en je behoort je voor sommige risico’s te verzekeren, om maar wat bewuste regels te noemen.

Elke dag beweeg je je redelijk onbewust door die regels heen. Ze bepalen een deel van de invulling van jouw leven. Nu aarzel ik even. Durf ik je te vragen om af en toe eens burgerlijk ongehoorzaam te zijn? Ja dat durf ik, want ik weet dat je dat toch al af en toe bent. Iedereen heeft immers wel eens ‘bewust’ door een rood licht gereden. En, hoe voelde dat?

Onbewuste regels

Dit zijn regels die je via andere maatschappelijke bronnen direct of indirect krijgt opgelegd. Zo bepalen de haltes van een trein waar je kunt komen als je geen auto hebt, en waar niet. Onze vervoersmiddelen bepalen in feite deels hoe groot ons bereik is en daarmee hoe we ons leven kunnen invullen. De hoeveelheid geld die je bezit, doet eigenlijk hetzelfde: het bepaalt deels de keuzes die we kunnen maken en hoe we ons leven kunnen invullen.

Hoe onze wereld is ingericht bepaalt dagelijks ons leven op ondenkbaar veel manieren. Een wasmachine zorgt ervoor dat we onze kleding niet meer met de hand hoeven te doen, waardoor we tijd krijgen voor andere dingen. Een groot huis en dito tuin, vragen meer onderhoud dan een appartementje en ja, dan sta je ineens op een zonnige dag te schilderen, terwijl je zonder dat huis op een terrasje had kunnen zitten 😉

Met de paplepel ingegoten

We weten wat er van ons verwacht wordt. Hoe we ons behoren te gedragen. Dat is, zoals ik al eerder schreef, ingegeven door onze opvoeding en dan bedoel ik niet alleen de opvoeding van onze ouders. Wij mensen worden continue en via heel veel bronnen opgevoed en beïnvloed. Ga eens voor jezelf na, wie of wat invloed heeft op jouw doen en laten? Bepaal jij werkelijk jouw leven?

De mensen om ons heen hebben ook een grote invloed op de invulling van onze dag, onze levens. Hun behoeften en wensen kunnen wel eens volledig het jouwe bepalen. In dat geval hebben zij grip op jouw leven en niet jij. Niet iedereen zal even gevoelig zijn voor die invloed. Als jij (onbewust) de mening van een ander belangrijk vindt, graag aardig gevonden wilt worden of vindt dat je voor anderen moet zorgen en ze gelukkig moet maken, dan is de kans groot dat niet jij, maar een ander het roer van jouw bootje in handen heeft.

Tot slot vertellen ook de media ons hoe te leven, wat hip is en wat niet, wat te eten, welke film te zien en welke vakantie te boeken.

De regie hebben over je leven is meer dan weten welke film te kijken, het is weten welke rol je wilt spelen

Grijp jouw leven, je hebt er maar één!

Zoals het een psycholoog betaamt, althans deze psycholoog, heb ik je met het voorgaande door elkaar proberen te schudden. Ik heb je willen wijzen op automatismen, wandelpaden die je gedachteloos volgt. Ik heb je willen prikkelen: “Denk jij dat jij je eigen weg volgt? Welnee, dat pad heeft een ander voor je neergelegd!”

Waarom ik dat doe? Omdat het mijn ervaring is, dat uit verwondering en lichte shock, uit inzicht en ongemak, beweging ontstaat. We stappen pas uit het hamsterrad, wanneer het ons tegen begint te staan.

Worden we dan allemaal geleefd en is dat erg? Nee hoor. Je hoeft je leven niet anders te gaan leven. Pak die mobiele telefoon en scrol gerust, maar doe dat dan wel bewust. Laten we wel wezen, we leven in een heel fijn en veilig land. Dingen zijn overwegend best goed geregeld en dat ontzorgt. We hebben eigenlijk niks te klagen, ook al doen we dat wel 😉

Ons land is echter wel wat beklemmend, althans dat ervaar ik soms zo. Letterlijk doordat het zo vol en druk is en figuurlijk doordat we geleefd worden door van alles en nog wat. Persoonlijk vind ik dat soms benauwend. Ik heb regelmatig het gevoel dat ik geleefd word. Wanneer ik dat voel, probeer ik weer de regie over mijn leven terug te pakken. Hoe? Door even niets te doen, te vertragen en de stilte en leegte op te zoeken. Door even ‘allenig’ te zijn en te ‘ontprikkelen’.

Ik weet inmiddels: daar en nergens anders vind ik mezelf, kan ik mezelf weer horen en voelen. En dat, dat volledige bewustzijn, vormt de basis voor meer grip op je leven.

Na het lezen van deze blog bepaal je uiteraard voortaan zelf je leven 😉 maar mocht je zo nu en dan toch wat input nodig hebben, schrijf je dan in voor mijn blog. Ik houd je dan op de hoogte van het verschijnen van een nieuw artikel.